Czy to prawda, że działania ekologiczne są ekonomiczne?
Bożena Ryszawska: Wyzwania środowiskowe i klimatyczne są dzisiaj głównym tematem debaty publicznej. Działania na rzecz środowiska podejmowane są przez rządy, biznes, konsumentów i organizacje pozarządowe. Ekologiczne rozwiązania są dzisiaj koniecznością, by chronić planetę, ale są także opłacalne ekonomicznie.
Wyrazem połączenia aspektów ekologicznych i ekonomicznych jest Europejski Zielony Ład – nowa strategia rozwoju Unii Europejskiej. Jej celem jest osiągnięcie neutralnej dla klimatu gospodarki o obiegu zamkniętym, a także ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE oraz ochrona zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami oraz negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Realizacja zielonej transformacji ma przynieść korzyści dla gospodarki, dla ludzi i dla środowiska.
Jakie są główne wyzwania środowiskowe?
Degradacja ekosystemów i wymieranie gatunków; utrata bioróżnorodności; zanieczyszczone powietrze, smog, wysoka emisja CO2; zmiany klimatu; katastrofy klimatyczne: powodzie, susze, pożary; ogromna ilość odpadów; zmniejszający się dostęp do wody.
Przyczyną dewastacji środowiska jest istniejący model gospodarczy oparty na wzroście produkcji i konsumpcji, a tym samym wzroście zużycia energii i zasobów oraz ogromnej produkcji odpadów i emisji CO2.
Na stan ekosystemów ma wpływ nasz styl życia i konsumpcja. Głosujemy naszymi pieniędzmi. Tworzymy popyt na określone produkty i usługi, podtrzymując aktywność producentów. Kupujemy w nadmiarze, marnujemy żywność, nabywamy opakowania i produkujemy śmieci, w tym ogromne ilości plastiku. Aby stać się odpowiedzialnymi konsumentami, powinnyśmy między innymi ograniczyć zakupy, nie korzystać z jednorazowych opakowań, segregować odpady, redukować zużycie wody i energii, wybrać dietę wegetariańską i ograniczyć jazdę samochodem.
Jakie są istotne inwestycje prośrodowiskowe?
Biznes jest świadomy, że musi być konkurencyjny i obniżać koszty. Kilka lat temu inwestowanie w rozwiązania ekologiczne przyczyniało się do wzrostu kosztów i obniżenia konkurencyjności. Dzisiaj odpowiedzialny biznes wie, że inwestycje prośrodowiskowe są szansą na rozwój, na poprawę wizerunku, na innowacje zwiększające konkurencyjność. Dlatego powszechnie stosuje następujące rozwiązania:
Program „Zielone Biuro” – zmniejszanie zużycia wody i energii elektrycznej, niekorzystanie z naczyń jednorazowego użytku czy plastikowych butelek, ograniczanie ilości zużywanego papieru.
Wprowadzanie ekoinnowacji poprawiających efektywność wykorzystania zasobów oraz zmniejszenie negatywnego wpływu człowieka na środowisko.
Transformacja energetyczna – czysta, zielona i tańsza energia, wolna od emisji CO2.
Efektywność energetyczna budynków – mniejsze zużycie materiałów, lepsza izolacja, mniejsze koszty ogrzewania i energii eklektycznej.
Działania konsumentów w gospodarstwach domowych i biznesu odpowiedzialnego społecznie i środowiskowo nie jest jednak wystarczające. W celu powstrzymania katastrofy klimatycznej konieczna będzie zmiana systemowa na poziomie państw i rządów. Potrzebne są nowe strategie rozwoju i polityki w poszczególnych krajach oraz szczegółowe regulacje prawne. Opowiada się za nimi młode pokolenie – generacja Z, dla której priorytetem jest walka o osiągnięcie neutralności klimatycznej przez Polskę i sprawiedliwa transformacja energetyczna. Pokolenie to wyraża swój sprzeciw wobec bierności polityków w obliczu katastrofy klimatycznej, protestuje, wypowiada się w mediach, rozmawia z politykami i organizuje edukację o zmianach klimatu.
Sonia Mozel
Dziennikarka i redaktorka; nie wyobraża sobie życia bez pisania. Od 2020 roku związana z Centrum Promocji Uniwersytetu Ekonomicznego. Zakochana w Davidzie Lynchu, George’u Harrisonie i Tatrach. W wolnych chwilach czyta i uprawia jogę. Weganka zafiksowana na punkcie ekologii i szczęśliwa matka czwórki kotów.
